Στον αντίποδα της ήχησης ενός οργάνου ή φωνής βρίσκεται η πλήρης σίγηση. Οι παύσεις καταδεικνύουν τα σημεία όπου θα συμβεί αυτό και τη διάρκειά τους.
Οι χρονικές τους διάρκειες είναι ακριβώς αντίστοιχες και μπορούν να τροποποιηθούν, όπως των φθογγοσήμων. Δηλαδή υπάρχουν παύσεις “ολόκληρου”, “μισού”, “τετάρτου”, “ογδόου”, “δεκάτου έκτου”, “τριακοστού δευτέρου” και “εξηκοστού τετάρτου”. Όπως και τα φθογγόσημα, μπορούν να παραταθούν ανάλογα με τις στιγμές διαρκείας.
Οι παύσεις αποτυπώνονται στη μουσική σημειογραφία ως εξής:
1. Η παύση ολόκληρου ως ένα επίμηκες ευθύγραμμο τμήμα εφαπτόμενο στην κάτω πλευρά της 4ης γραμμής του πενταγράμμου, το οποίο καταλαμβάνει το μισό διάστημα που σχηματίζεται ανάμεσα σε αυτήν και την προηγούμενη γραμμή. Η παύση ολοκλήρου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ένα μέτρο είτε για να δηλώσει παύση της αυτής χρονικής διάρκειας, είτε για να καλύψει όλο το μέτρο.
2. Η παύση μισού μπορεί να ειδωθεί ως καθρεπτισμός της παύσης ολοκλήρου. Αρχόμενη από την πάνω πλευρά της τρίτης γραμμής φτάνει μέχρι τη μέση του ίδιου διαστήματος.
3. Η παύση τετάρτου συμβολίζεται ως ένα αριστερόστροφο ζιγκ-ζαγκ σχήμα που ξεκινά από την 4η γραμμή καταλήγει στη δεύτερη, όπου συνενώνεται με μια απόστροφο. Θυμίζει το ελληνικό “ξ”.
4. Η παύση ογδόου γράφεται ως μια δεξιόστροφη λοξή γραμμή που ξεκινά από την τέταρτη γραμμή, καταλήγει στη δεύτερη, και στην κορυφή σχεδόν της αριστερής πλευράς της φέρει μια απόστροφο σε αντιστοιχία με το άγκιστρο του ογδόου. Οι παύσεις όλων των βραχύτερων χρονικών αξιών ακολουθούν το ίδιο μοτίβο με επιπλέον αποστρόφους προστιθέμενες διαδοχικά καθοδικά.
Ακολουθεί ένα πεντάγραμμο με παύσεις όλων των διαρκειών και τα σύμβολά τους.
Δείτε επίσης: Αξίες Φθογγοσήμων
Οι παύσεις είναι δυνατόν να παραταθούν με στιγμή διαρκείας ή διπλή στιγμή διαρκείας, αλλά όχι να συγχωνευθούν, όπως τα φθογγόσημα, με σύζευξη διαρκείας.
Σε αυτό το σημείο είναι η κατάλληλη στιγμή να επισημάνουμε, ότι σε όλες τις παρτιτούρες που είδαμε έως τώρα, τα μέτρα είναι πάντοτε πλήρη αξιών, είτε με φθογγόσημα, είτε με παύσεις, είτε με συνδυασμούς αυτών, και τα περιεχόμενά τους παρουσιάζουν συμμετρία. Εκτός από συγκεκριμένες περιπτώσεις, κάθε μέτρο δεν θα πρέπει να υπολοίπεται αξιών απαραίτητων για την συμπλήρωση του χρόνου του.
Περισσότερα στο κεφάλαιο για το Μουσικό Μέτρο.
Το Music/Learn είναι αφιερωμένο στη διδασκαλία της μουσικής.
Μέσα από διαδραστικό υλικό μπορείτε να προσεγγίσετε έννοιες της θεωρίας και της αρμονίας, να εξασκηθείτε στη μουσική ανάγνωση και να μελετήσετε γνωστά μουσικά κομμάτια.
Αναπτύχθηκε από τον Παναγιώτη Κατωπόδη, εθνομουσικολόγο, παραγωγό και καθηγητή μουσικής.
Για online μαθήματα και περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected] και στο τηλέφωνο 698 30 78 262.