Δημοσιεύτηκε από
Μέχρι εδώ όλες οι διαιρέσεις του χρόνου, με αξία αναφοράς το ολόκληρο, έγιναν με χωρισμό της διάρκειας της αμέσως μεγαλύτερης αξίας σε δύο ίσα μέρη κάθε φορά, και προέκυψαν έτσι μικρότερες αξίες από ζυγούς διαιρέτες. Κάθε αξία μπορεί, ακόμη, να διαιρεθεί και με περιττούς αριθμούς, όπως και κάθε παρεστιγμένη αξία (x + 1/2x) ή και δις παρεστιγμένη (x + 1/2x + 1/4x) να χωριστεί σε 2 ή περισσότερα ίσα μέρη.
Ακολουθώντας αυτόν τον τρόπο διαίρεσης, προκύπτουν μικρότερες χρονικές αξίες που η διάρκειά τους δεν ακολουθεί τον επιμερισμό του χρόνου κατά το ήμιση για κάθε μικρότερη τάξη αξιών, όπως συμβαίνει με τις απλές αξίες, και γράφονται πάντοτε ως αυτόνομες ομάδες αξιών. Για το λόγο αυτό αυτό αποκαλούνται “συμπλέγματα”. Τα συμπλέγματα χρονικών αξιών μπορούν να περιλαμβάνουν και παύσεις, των οποίων η διάρκεια υπόκειται ακριβώς στον ίδιο τρόπο μέτρησης και σημειώνονται συνδεδεμένα με μια αγκύλη ή καμπύλη γραμμή με τον αριθμό του συμπλέγματος στο μέσο της ή απλά τον αριθμό πάνω από τα φθογγόσημα που περιλαμβάνονται στο σχήμα μόνο όταν πρόκειται για όμοιες και ομαδοποιημένες αξίες.
Θα εξετάσουμε εδώ τα πιο κοινά συμπλέγματα χρονικών αξιών.
Δίηχο
Ξεκινώντας με τον επιμερισμό ενός παρεστιγμένου φθογγοσήμου σε μικρότερες αξίες προκύπτει το δίηχο, στο οποίο ο συνολικός χρόνος του παρεστιγμένου χωρίζεται σε δύο φθογγόσημα της αμέσως μικρότερης αξίας.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε και να ακούσετε τις διάρκειες των διήχων σε αντιστοιχία με παρεστιγμένες αξίες της αμέσως μεγαλύτερης τάξης. Σε κάθε δεύτερο μέτρο η χρονική ποσότητα γράφεται αναλυμένη σε αξίες μικρότερης τάξης συνδεδεμένες με σύζευξη διαρκείας, προκειμένου να γίνει καλύτερα κατανοητή η διαίρεση.
Στην ανάλυση βλέπουμε ότι κάθε αξία του συμπλέγματος ισοδυναμεί με τρεις αξίες της μικρότερης τάξης. Παρατηρούμε, ακόμα, ότι οι αξίες που βρίσκονται εντός διήχου είναι ίσες με τρεις απλές αξίες της ίδιας τάξης. Δηλαδή συνολικά το δίηχο μισών καταλαμβάνει χρόνο ίσο με 3 μισά (6 τέταρτα) κ.ο.κ.
Τρίηχο
Με το τρίηχο μια απλή αξία μπορεί να χωριστεί σε τρία ισόχρονα μέρη. Αυτό σημαίνει ότι τα φθογγόσημα που βρίσκονται ενταγμένα σε ένα σύμπλεγμα τριήχων, αν προστεθούν, δεν θα προκύψει μια παρεστιγμένη αξία, αλλά η φυσιολογική αμέσως μεγαλύτερη αξία. Για παράδειγμα σε ένα τρίηχο ογδόων το αποτέλεσμα της πρόσθεσης θα είναι ένα τέταρτο και όχι ένα τέταρτο παρεστιγμένο.
Ακολουθούν τρίηχα μισών έως δεκάτων έκτων.
Τετράηχο
Όμοια με το δίηχο μια παρεστιγμένη αξία μπορεί να χωριστεί και σε τέσσερα ισόχρονα μέρη με την χρήση του τετράηχου. Οι αξίες που θα συναποτελέσουν το τετράηχο εάν ενοποιηθούν εκτείνονται σε χρόνο ίσο με την παρεστιγμένη αξία της δεύτερης μεγαλύτερης τάξης από αυτές. Επί παραδείγματι ένα τετράηχο τετάρτων αντιστοιχεί σε ένα ολόκληρο παρεστιγμένο, ενώ ένα τετράηχο ογδόων ισοδυναμεί με διάρκεια μισού παρεστιγμένου.
Στην ανάλυση των τετράηχων βλέπουμε, ότι κάθε αξία του σχήματος εκτείνεται χρονικά όσο τρείς συζευγμένες αξίες της μικρότερης τάξης.
Το Music/Learn είναι αφιερωμένο στη διδασκαλία της μουσικής.
Μέσα από διαδραστικό υλικό μπορείτε να προσεγγίσετε έννοιες της θεωρίας και της αρμονίας, να εξασκηθείτε στη μουσική ανάγνωση και να μελετήσετε γνωστά μουσικά κομμάτια.
Αναπτύχθηκε από τον Παναγιώτη Κατωπόδη, εθνομουσικολόγο, παραγωγό και καθηγητή μουσικής.
Για online μαθήματα και περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στο [email protected] και στο τηλέφωνο 698 30 78 262.